مجله آفتاب

یکی از کسانی که ناراحت مرگ مرتضی پاشایی بود شوهرخواهر من است. یک روز قبل از این‌که پاشایی بمیرد جلوی تلویزیون نشسته بود و داشت به مصاحبه‌ی پدر پاشایی با یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای گوش می‌کرد. خواهرم گفت «چندبار یه برنامه رو می‌بینی؟» جوابی نیامد. گفت «اصلاً این بابا رو می‌شناسی؟» جواب آمد «این‌جور که می‌گن آدم خیلی خوبی بوده.» فردایش گفت یکشنبه بریم تالار وحدت؟ همه بِرّوبر نگاهش کردند. این چند روز همه‌چیز تحت تأثیر این واقعه بود. انگار همه‌ی مردم ایران در آن شرکت داشتند. دسته‌ی اول روی صحنه بازی می‌کردند و دسته‌ی دوم ذره‌بین گرفته بودند روی دسته‌ی اول که ببینند این‌ها کیستند؟ از کجا آمده‌اند؟ بعد یک‌هو چشم‌شان می‌افتاد به همسایه‌شان، به برادرزن و خواهرشوهرشان که در صف اول بودند و به پهنای صورت اشک می‌ریختند. دسته‌ی سوم دسته‌ی دوم را نفرین می‌کردند که از وجود دسته‌ی اول خبر ندارند و دسته‌ی چهارم تندوتند ترانه‌های مرحوم را حفظ می‌کردند و از این‌که تاحالا او را نمی‌شناخته‌اند شرمسار و نادم بودند. یعنی یک نفر هم نتوانست قسر دربرود. کل فضای تحلیلی و خبری شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها درگیر این ماجرا و حواشی‌اش شد. فروشگاه‌های موسیقی را دوستداران و داغداران و تازه‌آشنایان پاشایی پر کردند و آلبوم‌هایش تندوتند فروش رفت. در این هفته سهم کمی به بقیه‌ی تولیدکنندگان موسیقی رسید. آن‌ها باید صبر کنند این موج بیاید و بگذرد. از سال ۱۳۹۱ تاحالا سه آلبوم از مرتضی پاشایی منتشر شده اما بیش‌ترین محبوبیت را یکی از ترانه‌های او به نام «جاده‌ی یک‌طرفه» ‌دارد که در انبوه مراسمی‌ که به مناسبت مرگ او در شهرهای مختلف ایران برگزار شد،  خودجوش زمزمه می‌شد: «می‌دونی حالم این روزا بدتر از همه‌ست، آخه هرکی رسید دل ساده‌ی من رو شکست، قول بده که تو از پیشم نری، واسه من دیگه عاشقی جاده‌ی یک‌طرفه‌ست…»

از معدود آلبوم‌هایی که این‌هفته منتشر شد، «‌آوازهای سلیمان امیرقاسمی» است؛ امیرقاسمی معروف است به «سلیم‌خان خواننده». این آلبوم گلچینی از آثار امیرقاسمی است که در دهه ی آخر عمر، خصوصی در خانه‌اش و بعضی‌شان هم همراه با خوانندگانی دیگر و نوازندگان همراه ضبط شده‌اند. از سلیمان امیرقاسمی صفحاتی هم در دو نوبت در تهران ضبط شده که در این آلبوم گنجانده شده‌اند. سلیمان امیر‌قاسمی شاگرد عیسی آقاباشی و هم نسل و هم دوره‌ی خوانندگانی مانند ابوالحسن اقبال آذر، حسینعلی نکیسا، و حسن لحنی بود. سلیمان برای فعالیت آزاد در عرصه ی موسیقی نام فامیل خود را امیرقاسمی گذاشت و در صفحاتی که از او ضبط شده، نام مستعار «سلیم‌خان» انتخاب شده است. سبک او در آواز، سبکی منحصر به خود او و صدایش حتی در سنین کهولت، دقیق و منطبق بر پرده‌ها، جفت با ساز، و واجد کیفیت موسیقایی ممتازی بود که در نوار‌هایی که خصوصی و در دوران کهولت از او ضبط شده، با وجود کیفیت نامطلوب ضبط، مشخصاً صدای خوانندگان و حتی ساز‌‌های همراه را به سایه می‌برد. او سال ۱۳۵۵ از دنیا رفت.

علی مینوسپهر تصمیم گرفته آلبوم جدید خود را به‌زودی در فضای مجازی منتشر کند. آلبوم «اشک شبانه» شامل هشت قطعه است، چهار قطعه بازخوانی آثار قدیمی و باقی جدید. این آلبوم به ‏شیوه‌ی ارکسترال ضبط شده و مینوسپهر به دلیل مشکلاتی که با پخش‌کننده‌ها داشته تصمیم گرفته آن را (که سال گذشته مجوز ‏انتشار هم گرفت) در فضای مجازی بگذارد. آلبومش تلفیقی از موسیقی کلاسیک و ایرانی است. در این قطعات از سازهای گیتار کلاسیک، پرکاشن، فلوت، ویولن‌سل، و ویولن، و هم‌چنین تار ایرانی استفاده شده. علی مینوسپهر که آواز می‌خواند و نوازدگی ویلن می‌کند، در ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر موسیقی ملی ایران به رهبری فرهاد فخرالدینی هم سولیست بوده.

روزهای آخر این هفته یک کنسرت هم در برج میلاد برگزار می‌شود: اجرای موسیقی «شب دهم» علیرضا قربانی. او و گروهش ۲۹ و ۳۰ آبان روی صحنه می‌روند و قطعاتی منتخب از سریال «شب دهم» به کارگردانی حسن فتحی را که درونمایه‌ای مذهبی داشت اجرا خواهد خواهند کرد. آهنگساز این قطعات فردین خلعتبری و شاعرشان افشین یداللهی است. قیمت بلیت از بیست‌هزار تا شصت‌وشش‌هزار تومان است. سریال پرطرفدار «شب دهم» محرم سال ۱۳۸۰ پخش شد.

هفتمین برنامه از مجموعه برنامه‌های «از مونته‌وردی تا کیج» که منظم و طبق برنامه در خانه‌ی هنرمندان برگزار می‌شود روز اول آذر با اجرای قطعه‌ای با عنوان «Terretektorh» از یانیس زناکیس ادامه می‌یابد. قرار است نادر مشایخی درباره‌ی آثار این آهنگساز رومانیایی را حرف بزند. یانیس زناکیس ۲۹ مه ۱۹۲۲ در برایلای رومانی به دنیا آمد و در ۴ فوریه‌ی ۲۰۰۱ در پاریس درگذشت. در جوانی آلمانی‌ها بابت فعالیت در نهضت مقاومت محکوم به مرگش کردند و ناگزیر شد به پاریس فرار کند. همان‌جا بود که به آهنگسازی جهانی بدل شد. حالا رد و آثارش به تهران هم رسیده.