مجله آفتاب

از آن جمعیتی که روز ۲۳ آبان برای دیدن تابلوهای آیدین آغداشلو یا شاید هم خود آیدین آغداشلو جلوی گالری اثر صف کشیده بودند و به هر ضرب و زوری بود می‌خواستند وارد گالری شوند و دست‌آخر خیلی‌های‌شان ناکام ماندند و روی نیمکت‌های پارک هنرمندان نشستند تا نفسی تازه کنند، در روزهای بعد خبری نبود. اگرچه این نمایشگاه به نسبت دیگر نمایشگاه‌هایی که این روزها در تهران برپا است، در روزهای عادی هفته آدم‌های بیش‌تری به خود دید. آغداشلو سیزده تابلو در این نمایشگاه داشت که قیمت‌شان از ۱۲۰ میلیون تومان شروع می‌شد و گران‌ترین هم ۲۵۰ میلیون تومان بود. به‌گفته‌ی صاحب گالری اثر، هر سیزده کار فروش رفت و سرعت این فروش چنان بود که احتمالاً اگر به‌جای سیزده‌تا، صدوسی تابلو هم بود باز فروش می‌رفت، که یعنی جماعت گالری‌رو و تابلودوست لنگ پول نیست. نمایشگاه روز جمعه ۲۱ آذرماه تمام می‌شود و معلوم نیست آغداشلو دوباره کی همت کند نمایشگاهی بگذارد. خودش اندکی خسته و ناامید می‌گوید وقت بازنشستگی‌اش است و دیگر ترجیح می‌دهد استراحت کند و به کبوترها و سنجاب‌ها غذا بدهد.

اما دیگران هم‌چنان پرنیرو مشغول کارند؛ روز جمعه بیش‌تر از بیست نمایشگاه در گالری‌های تهران افتتاح می‌شود. محمدرضا شاهرخی‌نژاد که علاوه بر نقاش، عکاسی شناخته‌شده هم هست، کار متفاوتی کرده. روی فرش‌ها و قالی‌های قدیمی و کهنه‌ای که پوسیده و ریش‌ریش شده‌اند نقاشی کرده و حالا از روز جمعه کارهایش را در گالری اعتماد به نمایش می‌گذارد: نقش‌هایی که پس‌زمینه‌ی نقشی تازه‌تر شده‌اند. اسم نمایشگاه «تار و پود یک سگ» است، چون این فکر وقتی به ذهن شاهرخی‌نژاد رسیده که یک روز از خواب بیدار شده و سگش را دیده که زیر نور بی‌نظیری پاییزی روی فرش خوابیده، انگار نقشی از فرش باشد. این سومین نمایشگاه انفرادی شاهرخی‌نژاد است. نمایشگاه قبلی او سال ۱۳۸۸ در گالری گلستان برپا شد. این نمایشگاهش تا ۲۵ آذر برقرار است.

باغ‌موزه‌ی قصر چند وقتی است به جمع گالری‌داران تهران پیوسته. هم ‌می‌شود از خود موزه دیدن کرد، هم در باغش چرخید، و هم سری به نمایشگاهی که در گالری مارکو برپا است زد. از روز جمعه نمایشگاه میکس‌مدیای کاوه خان‌آبادی در این گالری به‌راه است. نمایشگاه شامل سی اثر میکس‌مدیا با محوریت تصاویر هنرپیشه‌های هالیوود است، هنرپییشه‌هایی چون سوفیا لورن‌، همفری بوگارت، مرلین مونرو، و آلن دلون که بیشتر در دهه‌ی پنجاه و شصت میلادی فعالیت می‌کردند. کاوه خان‌آبادی تصویر این هنرپیشه‌ها را با استفاده از عکس‌هایی دیگر و نقاشی تغییر داده، نقاشی‌هایی که هم دیجیتال‌اند و در مواردی هم دستی با قلم‌مو کشیده شده‌اند. این اولین نمایشگاه انفرادی او است. اسم نمایشگاهش را که تا ۲۴ آذر ادامه دارد گذاشته «۳۰۵۰».

در گالری‌های خانه‌ی هنرمندان خیلی خبرها است. فردا در تالار جلیل شهناز نمایشگاه «نلسون ماندلا، پرنده‌ی آزادی» افتتاح می‌شود. نمایشگاهی از پوسترهایی که هنرمندانی از بیست‌ودو کشور جهان با موضوع ماندلا طراحی کرده‌اند. فراخوان برپایی این نمایشگاه پارسال همزمان با روز درگذشت نلسون ماندلا داده شده بود. هیئت داورانی برای انتخاب آثار مشغول به کار شدند و هفتادوشش پوستر از شصت‌وسه هنرمند را برای نمایشگاه انتخاب کردند. سه پوستر هم به عنوان آثار اول تا سوم در روز افتتاحیه معرفی می‌شوند. نمایشگاه تا ۲۱ آذر در نگارخانه‌های بهار و تابستان خانه هنرمندان ادامه دارد. نمایشگاه گروهی طراحی و نمایشگاه گروهی مجسمه‌سازی دانشجویان دانشگاه تهران و هم‌چنین نمایشگاه عکس رامتین روزی‌طلب هم از دیگر نمایشگاه‌هایی است که این هفته در خانه‌ی هنرمندان افتتاح می‌شود.

در گالری آتبین ۳۶ نفر نمایشگاه یک گروهی دارند شامل نقاشی و مجسمه. اسم نمایشگاه «چندپرده از بهشت» است و هدف برگزارکنندگانش نگاهی جدید به جنبه‌های مختلف هنرهای سنتی ایران، نگارگری، و گل‌ومرغ. در نوشته‌ی نمایشگاه آمده: «نگارگری و گلومرغ دو جلوه از هنری فاخرند و هردو در خدمت متن؛ یکی برای کتابت و دیگری زیبندگی جلد. روزگاری، بازتاب این دو تجلی هنری را نمی‌شد در آینه‌ی مردم کوچه و بازار دید. قواعد و ساختار مشخص و کلاسیک به‌ندرت فرصت و مجال می‌دادند که بیانگر ماهیت هنرمند باشند و با حس شخصی وی درآمیزند. لاجرم، امروزه به‌مثابه‌ی سایه‌ی روشنی از هنر گذشته، در تاقچه‌ی یادمان‌های هنر کلاسیک ایرانی نشسته‌اند. این درحالی است که هر دو آن‌قدر توانایی و قابلیت دارند تا با استفاده از چیستی و چگونگی کنونی، بار دیگر بار سر از خاموشی و فراموشی بردارند و هنر این مرزوبوم را تقویت کنند.» بیش‌تر آثار حجمی از برنز و سرامیک ساخته شده‌اند و یک اثر نفیس هم از جنس نقره و سنگ هست. نقاشان هم از رنگ‌روغن و اکریلیک روی بوم و مقوا استفاده کرده‌اند. تا اول دی‌ماه می‌توانید این کارها را ببینید.

نمایشگاه نقاشی‌عکسی هم در گالری راه ابریشم است. در این نمایشگاه آثاری از صادق تیرافکن، هاوار امینی، پرگل عینالو، محسن زار، سمیرا علیخان‌زاده، شاهد صفاری، شیرین فتح، و بابک کاظمی ‌نمایش داده می‌شود. در متن معرفی نمایشگاه آمده: «با تماشای این تصاویر باوری آشنا در ذهن بیننده شکل می‌گیرد، همچون حسی بیگانه که در تماشای عکس‌های یادگاری دیگرانی که نمی‌شناسیم‌شان هست. آن‌ها غریب‌اند، ولی ما در یک تخیل جمعی شریک شده‌ایم. اگر سهم ما از تاریخ، با تغییر ما همواره دگرگون می‌شود پس برداشت متفاوتی نسبت به تصویر اولیه، پس از گذر این سال‌ها خواهیم داشت.» البته متن معرفی مفصل‌تر از این‌ها است. اسم نمایشگاه هم «برای عکس» است و تا اول دی برقرار.

معلوم نیست چندکار قرار است در این نمایشگاه‌ها فروخته شود. خیلی‌ها نسبت به موفقیت نمایشگاه‌های‌شان نگرانند. موفقیت هم یعنی اینکه چند اثر از آنها فروخته شود. با این پیشنهادی که وزیر ارشاد داده و از خانواده‌های ایرانی خواسته به جای طلا، اثر هنری بخرند، احتمالاً جای نگرانی نیست. کاش ثروت خانواده‌ها به یک اندازه بین هنرمندان تقسیم شود. نبینی از یک هنرمند سیزده‌تا اثر خریده‌اند ــ و تازه اگر صدوسی‌تا هم بود می‌خریدند ــ و از دیگری هیچ.