بنفشه احمدزاده
روی پوستر آمده است نمایشگاه گروهی تصویرسازی اما غیر از چند اثر، بقیهی تابلوها نقاشیهاییاند از تصویرگرانی که در اولین سالگرد درگذشت توران میرهادی خواستهاند سهمی در «یادگاری» از او داشته باشند.
زنی که «مادر ادبیات کودک و نوجوان در ایران» شناخته میشود انگار در نبودنش هم باید نقش مادری خود را ایفا کند. او جمعی از تصویرسازان را در اولین سالگرد درگذشتش در نمایشگاهی با عنوان «یادگاری» دور هم جمع کرده است.
میرهادی از استادان ادبیات کودکان و نوجوانان بود که هجدهم آبان ۱۳۹۵ درگذشت و ازآنجاکه بنیانگذار شورای کتاب کودک و فرهنگنامهی کودکان و نوجوانان نیز بود، از چهرههای تأثیرگذار این حوزه به شمار میرود. شانزده تصویرساز تصمیم گرفتهاند با به نمایش گذاشتن آثارشان، در اولین سال نبود او، یادش را زنده نگه دارند. البته ایدهی این کار را پریسا پهلوان، مدیر گالری ویستا، مطرح کرده که از دانشآموزان مدرسهی فرهاد بوده است؛ مدرسهای که به مدت ۲۵ سال با مدیریت میرهادی در زمینهی ارائهی شیوههای آموزش و پرورش نوین فعالیت کرد.
آنطور که روی پوستر نماشگاه عنوان شده قرار است «نمایشگاه گروهی تصویرسازی» باشد. هنرمندانی هم که آثارشان به نمایش گذاشته شده تصویرسازانیاند که برخی از آنها از چهرههای شناختهشده در این زمینه محسوب میشوند. نمایشگاه با تابلو رنگروغنی از مریم طباطبایی از مجموعهی «حرمان» شروع میشود. این تابلو نقاشی با ابعاد ۸۰×۱۲۰ سانتیمتر یکی از بزرگترین آثار نمایشگاه هم هست و جالب آنکه تنها تابلو نقاشی در این نمایشگاه تصویرسازی نیست. در ادامه میتوان شاهد تابلوهای نقاشی بیشتری بود، همچنانکه سه تابلو بدون عنوان مانلی منوچهری با تکنیک مرکب و اکریلیک، دو تابلو عطیه مرکزی از مجموعهی «هجوم» با تکنیک اسکراچ رنگروغن، دو کار از نجوا عرفانی با تکنیک اکریلیک روی بوم، دو اثر «سرباز» و «روشنایی» حسن عامهکن با تکنیک اکریلیک و رنگ چاپ، دو تابلو بدون عنوان از مهشید آسودهخواه با تکنیک اکریلیک، مداد و کلاژ، یک تابلو بزرگ از کیوان مسگری، دو اثر «مفاهیم انتزاعی» و «عطر یک خاطره» از پژمان رحیمزاده، اثر «زوال» با تکنیک اکریلیک از بنفشه احمدزاده، دو تابلو با تکنیک ترکیب مواد روی مقوا از مجموعهی «اینجا هیچ اتفاقی نیفتاده»، یک کار چهارلتهای روی مقوا از فرشید شفیعی با عنوان «پیراهن کادویی برای تولد زاپاتا» بیشتر از آنکه تصویرسازی باشند نقاشی هستند. این بدان معنی نیست که تصویرسازان نقاشی نکنند یا نقاشیهای خود را به نمایش نگذارند اما بحث بر سر تناقضی است که در پوستر و خبرها آمده و بیننده با انتظار دیدن آثاری در زمینهی تصویرگری وارد نمایشگاه میشود اما بعد از دیدن چند کار ممکن است کمی از اینکه نام نمایشگاه تصویرگری بوده، و حالا با نقاشی روبهرو شده، گیج شود. البته بهنظر میرسد برگزارکنندگان نمایشگاه هم پیشبینی چنین موضوعی را کردهاند که در ورودی نمایشگاه چنین آوردهاند: «یادگاری مجموعهای نقاشانه از تصویرگران است. گذاری است به خاطرهی خط و رنگ، راهی برای دیدن و فهمیدن، همراه با یاد و یادگاری از اینجا و آنجا و او… به یاد او که کتابها و آموزش کودکان وامدار او خواهند ماند، توران میرهادی.»
مدیر گالری ویستا هم، در صحبتی که با خبرگزاری مهر انجام داده، بهنوعی به این موضوع اشاره کرده است: «من هم سالها عضو شورای کتاب کودک بودم و از نزدیک شاهد بودم هنرمندان تصویرگر چه ارتباط صمیمانه و نزدیکی با زندهیاد میرهادی داشتند. ازاینرو تصمیم گرفتیم با حضور تصویرگران نمایشگاه متفاوتی به یاد تورانخانم برگزار کنیم. از تصویرگران خواستیم، به جای آثار تصویرگری، آثار نقاشی خود را در این نمایشگاه ارائه کنند تا تصویر متفاوتی از آنها را شاهد باشیم.»
بااینحال برخی از تصویرگران شرکتکننده در این نمایشگاه همچنان به این هنر وفادار بوده و آثاری ارائه کردهاند که با آنچه در پوستر ذکر شده مطابقت دارد. تابلویی از مجموعهی «روز باید خودت رو کوک کنی» با تکنیک خودکار از مرجان وفائیان، دو تابلو با تکنیک ترکیب مواد از مجموعهی «خیابانگردها» و «صورتی» از مجموعهی «کافه هیچ» از نگین احساییان و اثری بدون عنوان از عطیه بزرگسرایی با تکنیک رواننویس و خودکار و سه اثر کلاژ از هما حدادی نمونههای تصویرگری این نمایشگاه هستند.
بخشی از عواید فروش این آثار به شورای کتاب کودک و فرهنگنامهی کودکان و نوجوانان اهدا میشود و مدیر گالری در نظر دارد آن را سالانه برگزار کند. پس از دیدن همهی کارها و صرفنظر از چیدمان آثار که البته با سلیقه و هماهنگی روی دیوار قرار گرفتهاند، جز اینکه در عنوان آمده که نمایشگاه به یاد توران میرهادی برگزار شده، با نمایشگاهی گروهی روبهرو هستیم که تعدادی نقاشی و تصویرسازی بدون مضمونی واحد یا برداشتی کلی پیرامون یک موضوع خلق شدهاند. تنها یک اثر در این نمایشگاه یادآور میرهادی است که آن هم مربوط به هما حدادی و تصویری کلاژشده از توران میرهادی است که کتاب «مهمان ناخوانده» را دردست دارد و بهنظر میرسد بقیهی کارها از مجموعههای هنرمندان صرفاً برای حضور در این نمایشگاه گردآوری شده است.
*شبکه آفتاب در صدد است تا با معرفی و ارائهی گزارش از نمایشگاههای جاری مخاطبان خود را به حضور در چنین نمایشگاههایی ترغیب کند. این امر که ناشی از خواستی فرهنگی است طبیعتاً به ارتباط مخاطب و هنر معاصر مدد میرساند. متأسفانه بعضی گالریها چندان تمایلی نشان نمیدهند که این پیوند فرهنگی در رسانههایی که خود را متعهد به آن میدانند صورت پذیرد. از این جهت متأسفیم که گالری ویستا برای درج عکس از آثار نمایش داده شده در این نمایشگاه با این رسانه همکاری نکرد.