امروز روز جهانی نابودی برده‌داری است. دیروز روز جهانی مبارزه با بیماری ایدز بود. بسیاری از جوامع رنجورِ این دو معضل هستند مثل کشور افریقای جنوبی که سال‌هاست با این دو مسأله درگیر است. پهنه‌ی وسیع دشت و کلبه‌های پراکنده در مزارع افریقای جنوبی محل کار و تلاش گروه داوطلبانی است که برای آموزش کارگران مزارع را یکی پس از دیگری پشت سر می‌گذارند تا رو در رو با مردان و زنان سخن بگویند.
ایوِت گِیِر، رئیس هیأت‌مدیره‌ی انجمن حمایت از کارگران مزارع در مقابل ایدز هدف اصلی فعالیت این انجمن را آموزش کارگران سیاه‌پوستی می‌داند که در مزارع سفیدپوستان کار می‌کنند. فعالیت این انجمن بر کاهش اثرات مستقیم ویروس اچ‌آی‌وی ایدز بر کارگران مهاجر مزارع و خانواده‌های آنان تمرکز دارد.
بر اساس آمار رسمی ده درصد از جمعیت افریقای جنوبی به بیماری ایدز مبتلا هستند و تنها در ۲۰۱۲ بیش از ۲۶۰ هزار نفر در این کشور به دلیل ابتلا به بیماری ایدز جان خود را از دست دادند که این تنها نیمی از آمار کلی مرگ‌ومیر در آن کشور است. شاید به همین دلیل افریقای جنوبی بزرگ‌ترین برنامه‌ی مقابله با اچ‌آی‌وی/ ایدز را در جهان داراست.
«انجمن حمایت از کارگران مزارع در مقابل ایدز» به کارگران فرصت می‌دهد که مسؤول سلامت خود باشند و از آموزش‌های برنامه‌های مبارزه با بیماری ایدز و دیگر برنامه‌های بهبود در مزارع و جوامع کشاورزی بهره‌مند شوند. ایوت گِیِر معتقد است پیشگیری هم به اندازه درمانِ بیماری ضروری است. دیگر نظرات او را بخوانید:
محدوده‌ی فعالیت شما دقیقاً در چه مناطقی است و به چه کسانی آموزش می‌دهید؟
محدوده‌ی کار ما مزارع وسیع کشاورزی در افریقای جنوبی است. ما به مزارع سفیدپوستان می‌رویم و به کارگران آنها، که اغلب کارگران سیاه‌پوست هستند، آموزش می‌دهیم. این کارگران معمولاً به امکانات بهداشتی دسترسی ندارند. دلیل اصلی پیدایش این سازمان این بود که به کشاورزان بگوییم به نفعشان است که کارگرانشان به امکانات بهداشتی و آموزش درباره‌ی بیماری ایدز دسترسی داشته باشند. چرا که به دلیل وجود این بیماری آنها همواره نیروی کارشان را از دست می‌دهند. به طور کلی پیش از پیدایش این سازمان کسی در این زمینه فعالیت زیادی نکرده بود. افراد سازمان به‌شکل تارعنکبوتی در مزارع و مراکز کشاورزی پراکنده شدند و شروع به آموزش کردند. اولین مرحله این بود که با مزرعه‌داران صحبت کنند و آنها را قانع کنند که مانع از دسترسی کارگران به آموزش نشوند.
کار اصلی ما در آغاز بر سر مزرعه متمرکز بود و بعد از ارزیابی فعالیت‌های انجام‌شده به تدوین برنامه‌های جدید دست می‌زدیم. وسیع بودن مزارع در افریقای جنوبی دسترسی ما را به جامعه‌ی هدف سخت می‌کرد. ما در زمان صرف ناهار کارگاه آموزشی برگزار می‌کنیم و گروه‌هایی نیز داریم که در مزارع مستقر هستند. ایستگاه‌های سیار برای تست ایدز به راه انداخته‌ایم که البته این آزمایش فقط تست ایدز نیست بلکه همه نوع آزمایش پزشکی و بهداشتی را انجام می‌دهیم تا افراد احساس نکنند که اگر در این آزمایش‌ها حضور داشته باشند به معنی آلوده بودنشان به ویروس اچ‌آی‌وی است. ما همچنین با مراکز بهداشتی محلی هماهنگ هستیم تا بعد از چند ماه افرادی را به مزارع بفرستند تا مزرعه‌داران را قانع کنند که به اهمیت ادامه‌ی درمان و مصرف داروی کارگران توجه داشته باشند. افرادی هم در مزارع برای کنترل مصرف دارو با ما همکاری می‌کنند.
چرا به کنترل این بیماری در جامعه‌ی کارگران کشاورزی فکر کردید، مگر شیوع بیماری در این گروه بیش از جامعه‌ی شهری است؟
نه، به این دلیل که سیاست‌گذاران برنامه‌های مبارزه با اچ‌آی‌وی ایدز در طرح‌های استراتژیک خود برای کنترل شیوع ایدز در این مناطق به این مسائل فکر نکرده بودند. اما البته اکنون با اقداماتی که انجمن انجام شده، وزارت کشاورزی هم با ما در این زمینه‌ها همکاری می‌کند. در حال حاضر تحقیقاتی روی آمار و ارقام بخش کشاورزی انجام شده و اطلاعاتی استخراج شده است. تحلیل این آمار نشان می‌دهد در مقایسه با نرخ ابتلا در سطح ملی، که بیست درصد است، در برخی مزارع میزان شیوع به بیش از هشتاد درصد می‌رسد. مزرعه‌داران هم به دلیل مشکلات جدی که برایشان به وجود آمده اکنون از این طرح استقبال می‌کنند چرا که مدام نیروهای کارشان را از دست می‌دهند و از طرفی خسارت دیدن مزارع در امنیت غذایی کشور نقش بسیار مهمی دارد. این طرح بسیار موفق بود چون افراد ذی‌نفع را در بر گرفته است.
آیا خانواده‌ی کارگران هم آموزش می‌بینند؟ آیا برای دانش‌آموزان هم آموزش‌هایی را در نظر گرفته‌اید؟
در برخی مدارس آموزش‌هایی داشته‌ایم اما تمرکز ما تنها بر مدارس نیست، وقتی که در مزارع آموزش می‌دهیم آگاه شدن زنان و مردان کارگر باعث آموزش غیرمستقیمِ کودکان هم می‌شود. در برخی مزارع کارگران خودشان بچه‌ها را به کارگاه می‌آورند.
در حال حاضر میزان انتقال بیماری ایدز از مادر به کودک چقدر است؟
با اجرای پروژه‌ی کنترل انتقال از مادر به جنین و با وجود اینکه کارگران دسترسی چندانی به دارو ندارند، در حال حاضر میزان این انتقال به صفر رسیده است. ما در حال حاضر بزرگ‌ترین برنامه‌ی مقابله با بیماری ایدز را داریم اما هنوز به دلیل اینکه چهل درصد افراد امکان دسترسی به درمان را ندارند، میزان ابتلا در کشور بالاست. مشکل دیگر ما این است که هشتاد درصد روستاییان به شیوه‌ی درمان پزشکان غربی اعتقاد ندارند و سعی می‌کنند بیماری خود را با داروهای سنتی رفع و رجوع کنند. در حال حاضر شورای ملی ایدز افریقای جنوبی سعی در جلب نظر پزشکان سنتی دارد تا حمایت آنان را هم داشته باشد. مشکل دیگر ما این است که در بیشتر جوامع سنتی صحبت کردن درباره‌ی روابط جنسی آسان نیست.
آیا میزان آلودگی به اچ‌آی‌وی ایدز در همه‌ی مزارع بالاست؟
خیر، در کارگران فصلی بیشتر شاهد شیوع بیماری هستیم. مثل گروه کامیون‌داران که میزان ابتلای آنان به دلیل جابه‌جایی‌هایشان بالاست.
معمولاً کارگران با چه کسانی رابطه دارند؟
آنها با همسر خود و زن‌های دیگر ارتباط دارند. ارتباط مرد با چند زن در افریقای جنوبی رایج است. همچنین گاه مردان مسن‌تر با دختران جوان رابطه برقرار می‌کنند. متأسفانه آمار بیکاری در کشور بالاست و آمار رسمی از بیکاری بیست‌وشش‌درصدی جمعیت کشور حکایت می‌کند. گفته می‌شود در بخش کارگری میزان بیکاری چهل درصد است. بیکاری و فقر باعث می‌شود گاه دختران جوان در قبال پول خودفروشی کنند. باعث تأسف است که با وجود آن که ۸۵ درصد مردم در افریقای جنوبی مذهبی هستند روابط نامتعارف، غیرقانونی و خلاف مذهب بسیار رواج دارد.
چرا با وجود مذهبی بودن مردم این مشکلات وجود دارد؟ آیا ناشی از مشکلات فرهنگی و اقتصادی جامعه‌ی افریقای جنوبی است؟
ذهنیت مردم این است که این بیماری تنها دیگران را دچار می‌کند، درحالی‌که در حال حاضر ۱۰ درصد از سفیدپوستان افریقای جنوبی هم مبتلا هستند. برخی مشکلات سیاسی هم در این مسأله مؤثر است. رئیس‌جمهوری قبلی افریقای جنوبی معتقد بود ربطی بین ویروس اچ‌آی‌وی و بیماری ایدز نیست و به همین دلیل خیلی از افراد آلوده برای درمان مراجعه نکردند، اما اکنون کمپینی در کشور راه افتاده که مردم را تشویق می‌کند که تست ایدز بدهند.
در حال حاضر چند درصد از مردم افریقای جنوبی به این بیماری مبتلا هستند؟
آمار واقعا وحشتناک است. سه میلیون مبتلا وجود دارد. برای مثال گاه می‌بینیم سیاه‌پوستان در آخر هفته مراسم تدفین کسی را برگزار می‌کنند که بر اثر ابتلا به این بیماری جان داده اما این مسأله هیچ‌گاه بیان نمی‌شود. مسأله‌ی دیگر انگ و بدنامی این بیماری است، به همین دلیل آمار دقیق نیست. مشکل دیگر، افراد با درآمد بالا هستند. مثلاً پلیس‌ها و معلم‌ها، به دلیل تمکن مالی، ارتباط‌های جنسی کنترل‌نشده‌ی بیشتری دارند و این خود باعث شیوع بیماری می‌شود. از سوی دیگر وقتی مردان متوجه بیماری خود می‌شوند به عنوان حکم مرگ به آن نگاه می‌کنند و منتظر می‌مانند تا بمیرند. در حال حاضر در افریقای جنوبی تلاشمان این است که بگوییم بیماری ایدز به معنی حکم مرگ نیست و بیمار می‌تواند مانند همه‌ی بیماران لاعلاج به زندگی ادامه دهد.
داشتن روابط متعدد در افریقای جنوبی فرهنگی بازمانده از گذشته است یا ناشی از زندگی مدرن؟
نه این فرهنگ در گذشته‌ی مردمان این سرزمین نبوده است. در زمان آپارتاید که سیاهان به اسارت درآمدند، مشکلات جبران‌ناپذیری به بار آمد و سیستم مردسالاری هم وارد این فرهنگ شد. نیروی کار مدام مهاجرت می‌کرد. در نظام آپارتاید تمام آزادی‌های سیاهان از آنها گرفته شد و تنها جایی که احساس آزادی می‌کردند روابط جنسی بود که در خفا انجام می‌شد. به دلیل وجود آپارتاید همه‌ی احساس وقار و شأن و مردانگی از آنها گرفته شد و به همین دلیل همه این احساس گمشده را در ارتباط برقرار کردن با افراد مختلف جست‌وجو می‌کردند. معمولاً مردان دوست ندارند دوره‌ی درمان را تجربه کنند و به همین دلیل برخی که به هر دلیل به این ویروس آلوده می‌شدند خودشان را در روابط متعدد غرق می‌کردند. اعتیاد به الکل هم نقش زیادی در شیوع این بیماری بین مردان داشته است. از سوی دیگر برداشت اشتباه مردم از این بیماری باعث می‌شود آنها فکر کنند بیماری‌شان شخص یا در نهایت فقط خانواده‌ی خودشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد درحالی‌که آنها جامعه و کشور را متأثر می‌کنند.
در حال حاضر انجمن شما برای آموزش کارگران و مزرعه‌داران با چه مشکلی روبه‌روست؟
مهم‌ترین مشکل دسترسی به کارگران مزارع است و متقاعد کردن مردان به آزمایش دادن. ما باید در مدیریت برنامه‌ها دقت بیشتری داشته باشیم. باید منابع مالی را تقویت کنیم. هرچه وزارتخانه‌های بهداشت و کشاورزی بیشتر درگیر این برنامه‌ها شوند منابع مالی بیشتری نیز در اختیار برنامه‌ها و طرح‌ها قرار می‌گیرد. امیدواریم، با ادامه و استمرار، برنامه‌ی انجمن تا ۱۰ یا ۱۵ سال دیگر پایان یابد و انجمن را منحل اعلام کنیم.
در برنامه‌های آموزشی‌تان چه نکاتی را به زنان آموزش می‌دهید؟
استفاده از وسایل پیشگیری را به آنان آموزش می‌دهیم. دولت افریقای جنوبی هر سال میزان زیادی از وسایل پیشگیری را در سطح کشور توزیع می‌کند.
اشاره کردید که یکی از مشکلات جامعه‌ی افریقای جنوبی بی‌وفایی مردان است که در شیوع بیماری ایدز هم نقش دارد. آیا سازمان‌های اجتماعی و فرهنگی و افراد و تشکل‌های فعال در جامعه به این ناهنجاری واکنش نشان نمی‌دهند؟
در حال حاضر در بخش دولتی و غیردولتی جنبش بزرگی شکل گرفته، چراکه میزان ابتلای مردم به بیماری ایدز بالاست و تجهیزات بهداشتی نیز کافی نیست. باید روی بافت فرهنگی جامعه کار کنیم. ما به مددکاران اجتماعی نیاز داریم چراکه به‌علت سیستم نیروی کار مهاجر، که بیست سال پیش وجود داشته، مفهوم خانواده به طور کلی از بین رفته است. مردم هم به دنبال راه‌حل سریع هستند، ولی به این زودی نمی‌‌توان به نتیجه رسید. بسیاری از مشکلات را باید دولت حل کند و در برخی مسائل مردم خودشان باید تلاش کنند.
